rechthoekige mahoniehouten kist met ovale zilveren plaat met inscriptie wir Willem von Gottes Gnaden Deutscher Kaiser , Konig von Preussen , bewilligen dem Schiffer Jan Brongers vom Niederlandischen Schiff Zwaluw fur geleistete Hilfe zur rettung der Besatzung des im Oktober 1875 auf See verungluckten Deutschen Schiffes Margaretha diese Anerkennung.

Het zeemansleven was vroeger ruig en niet los van gevaar. Vaak vergingen er schepen tijdens stormen, met complete bemanning verdwenen ze in de golven, om van hun ook maar nooit meer iets te vernemen. Als je geluk had, en er was een schip in de buurt, dan werd er een reddingspoging ondernomen, en ontkwam je de dans met de dood. In het Veenkoloniaal Museum ligt een souvenir wat herinnert aan zo'n roemruchte redding op zee. Het is een rechthoekige telescoopkijkerkist van mahoniehout, 64 cm lang, 14 cm breed en 7,7 cm hoog, met ijzeren scharnieren, en op het deksel een zilveren gegraveerd plaat met de tekst: "Wir Willem von Gottes Gnaden Deutscher Kaiser , Konig von Preussen , bewilligen dem Schiffer Jan Brougers vom Niederlandischen Schiff Zwaluw fur geleistete Hilfe zur rettung der Besatzung des im Oktober 1875 auf See verungluckten Deutschen Schiffes Margaretha diese Anerkennung". De kist is waarschijnlijk ergens in 1875 in Duitsland vervaardigd en gegraveerd. Het heeft 2 haken, aan elke zijde een en in het midden een sleutelgat, compleet met 3 er bij passende sleutels. Deze telescoopkijkerkist werd dus als dank voor een redding gegeven aan Jan Bronger Brongers, kapitein van de 2 - mast schoener Zwaluw. Jan Bronger Brongers werd 12 november 1841 geboren te Wildervank als zoon van Bronger Luitjens Brongers en Sophia Jans Leeuwes. Hij trouwde op 20 april 1864 te Veendam met schippersdochter Sieka Pieters Bakker, dochter van Pieter Jans Bakker en Gerritje Jakobs Wilkens. Zij kregen 8 kinderen en woonden aan het Oosterdiep te Veendam. Jan Bronger Brongers voer tussen 1865 en 1881 met de 2 - mast schoener Zwaluw, gebouwd in 1865 te Muntendam op de werf van Drenth & Sinnige, groot 123 ton, voor rederij Carel Frederik Ten Horn uit Veendam. Hij was lid van het College Tot Nut der Zeevaart en voer onder vlagnummer 20. Een oude krantenbericht uit het Algemeen handelsblad van 28 oktober 1875 verteld het gehele verhaal: Maassluis, 26 Oct. Kapt. Brongers, voerende het Nederl. Schip Zwaluw, aan boord hebbende de equipage van het Noordduitsche schip Margretha, alhier binnengekomen, rapporteert: 21 Oct. S'morgens op 54° 35'N. br en 5° 12'O. lengte, storm van Z.Z.O. Zee geweldig hoog. Noordduitsch kofschip Margarethe, kapt. Ihlen, van Geestemunde met noodvlag in top bemerkende, hebben wij dadelijk ons schip daarheen gewend. Wij vernamen van de kapitein, dat zijn schip in zinkenden staat was. Verschrikkelijk hooge zee liet niet toe om de boot uit te zetten, en daar de bemanning van voorgenoemd kofschip reeds afgemat was en elke vertraging den toestand verergerde, besloten wij van ons schip een reddingsboei te laten drijven, die na herhaalde pogingen door de bemanning der Margarethe werd gevischt. Eerst werd nu de matroos daaraan bevestigd en kwam behouden bij ons aan boord, toen de stuurman en daarna de kapitein. Alle drie, de geheele bemanning uitmakende, kwamen bewusteloos aan boord, doch herstelden spoedig door verwarming. De kist werd in 1992 als legaat aan het Museum vermaakt door nazaat mevr J.S. Brongers te Amsterdam. Op het formulier staat echter expliciet, telescoopkijkerkist, compleet met inhoud. Toen voormalig museumdirecteur Eddy de Jong de kist ging halen, was er geen inhoud te bekennen. Er zat geen kijker in. De kijker is bij een schipbreuk in de Indische wateren verloren gegaan maar het kistje is bewaard gebleven.