Een staand horloge in eiken kast. De dubbele kap met gecontourneerde bekroning met 2 verguld houten bazuin blazende engelen en een dito Atlas. Voorzien van zaagwerk. Polychroom gedecoreerde wijzer plaat met in de toog een wachtlopende c.q. wandelende soldaat. De wijzerplaatring met Romeinse en Arabische cijfers geeft de uren en de minuten aan. Adres: ‘Jan J Bruins’ en ‘Willem Holle’ en datering ‘1799’. Het uurwerk met gaand- en slagwerk op het halve en het hele uur. Hoogte (exclusief de kapbekroning) 225 cm.
Veenkoloniaal Museum Veendam
Op 18 april 2019 verkreeg het Veenkoloniaal Museum een legaat van een particulier uit Groningen. Een van de objecten die daarbij direct in het oog springt is een klok. Een staand horloge in eiken kast, stijl Louis Seize (XVI). De dubbele kap met gecontourneerde bekroning heeft bovenop 2 verguld houten bazuin blazende engelen en een dito Atlas die een wereldbol torst. Deze beeldjes zijn echter van latere leeftijd en horen niet origineel bij de klok. De kap is aan de zijkant en bovenkant voorzien van zaagwerk. Aan de voorkant een polychroom gedecoreerde wijzerplaat met daarop afbeeldingen van een meanderende kanaal met brug met aan weerszijden boerderijen en een herenhuis, op de achtergrond iets wat op een pastorie of kerk lijkt, in de toog een wachtlopende c.q. wandelende soldaat. De wijzerplaatring met Romeinse en Arabische cijfers geeft de uren en de minuten aan. Linksboven een inscriptie: ‘Jans Bruins’ en aan de onderkant ‘Willem Holle’ met de datering ‘1799’. Het uurwerk is een gaand- en slagwerk wat luidt op het halve en het hele uur. De hoogte exclusief de kapbekroning is 225 cm, inclusief de kapbekroning 264 cm. Het deurtje aan de voorkant heeft een ovalen venster met messing omlijsting, met daarop een afbeelding van een vaas op standvoet, met aan de bovenkant gedrapeerde gordijnen vastgehouden door een vogel, links midden een maan, rechts midden een zon, links een rechts naast de vaas een vogel, respectievelijk een haan en een uil. Het geheel staat op 4 rechthoekige pootjes. Enig onderzoek wijst uit dat het hier gaat om een Veendammer uurwerkmaker. Willem Hindriks Holle wordt op 24 augustus 1767 geboren te Minden, Pruisen. Hij huwt op 23 september 1798 te Veendam met de op 29 december 1777 te Nieuwolda geboren Lutgert Jacobs Bakker. Het gezin woont aan de Kerklaan Noordzijde Wijk H No 785. Hier heeft Willem Hindriks Holle tussen 1811 en 1847 een klein winkeltje met werkplaats waar hij horloges en uurwerken maakt en repareert. In het pand Kerklaan No 785 zit later barbier Hesse, de Veendammer Hypotheekbank en de Nutsspaarbank. In 1954 wordt dit pand afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw. Op de plek van het afgebroken pand verschijnt het nieuwe pand van Schoonenberg Hoorcomfort. Nu zit hier Sport 2000 Valkema Sport. Uit dit huwelijk worden 8 kinderen geboren: Elizabeth Willems Holle (1797), Hindrik Willems Holle (1800), Jakob Willems Holle (1801), Elizabeth Willems Holle (1803), Grietje Willems Holle (1805), Christiaan Willems Holle (1808), Jan Willem Holle (1811) en Anna Margaretha Holle (1814). Van zijn kinderen volgen Hindrik en Christiaan in de voetsporen van hun vader, Hindrik begint een winkel aan het Oosterdiep naast het logement van E.J. Duintjer en Christiaan te Wildervank. Willem Hindriks Holle was blijkbaar een vrijgevig man. Tijdens een verloting op 28 januari 1806, waarvoor de bevolking van Veendam loten konden kopen brengt hij geheel gratis 3 gaande uurwerken in, waaronder een fraaie speelklok, welke door het gooien van een dobbelsteen onder de deelnemers worden verloot. Een deel van de loten ging gratis naar de Diaconie en het Gerecht. Willem Hindriks Holle overlijdt op 12 september 1847 te Veendam op de leeftijd van 80 jaar. Waarschijnlijk maakte hij deze klok voor Jan Jans Bruins, geboren 30 november 1732 te Veendam, zoon van Jan Jans Bruins en Marieke Jans Bruins, voor het feit dat deze 65 jaar oud was geworden. Van hem is geen huwelijk of overlijden bekend. Dat hij zich een aantal jaren heeft vergist wordt op de koop toegenomen, dat komt vaker voor al naar men ouder wordt. Zijn ouders waren op dat moment al overleden, en op zijn leeftijd werkt het geheugen niet meer helemaal zoals het behoort. De familie Bruins behoort waarschijnlijk tot het voorgeslacht van de legaatgever. Opmerkelijk is dat na bijna 220 jaar van omzwervingen deze klok weer vlakbij haar geboorteplek is beland, op slechts enkele meters verwijderd van het Museum.
Objectgegevens
ObjectsoortTijdmeetinstrument, Uurwerk, Klok, Staand Horloge
VervaardigerHolle , Willem Hendriks
PlaatsVeendam
Afmetingenbreedte: 47.50 cmhoogte: 264.00 cmdiepte: 25.00 cm
Datum1799 - 1799
BeheerderVeenkoloniaal Museum Veendam
Objectnummer28109